Αναρωτήθηκα : να μείνω εδώ της προσφυγιάς το δρόμο εγώ να μη διαλέξω ...να μην τον πάρω... και να φύγω...εκεί στο άγνωστο κυνηγημένος ...και χαμένος στου αγνώστου τα νερά....
Κι αν μείνω εδώ,στα πατρογονικά μου χώματα,τάχα θα ζήσω ή το χαμό κι άλλων δικών μου θα αντικρύσω...ή και θα σκοτωθώ ?
Εχάθηκαν τα αδέλφια μου....τον τάφο του κορμιού και της ψυχής τους...εγώ ποτέ μου δεν αντίκρυσα ...δεν είδα....
Νεκροταφείο των ψυχών δικών τους ,των πεθαμένων μα και των ζωντανών εναπομεινόντων....η γη μου η πατρική....
Να φύγω ?
Πάλι πως να το μπορώ...το σπίτι ,την αυλή και το πηγάδι ,που με πότισε εγώ να στερηθώ ?
Κατάρα αυτή μεγάλη ο πόλεμος,το μακελειό ψυχών ,που προσφύγους καθημερινά γεννά ,χωρίς ποτέ να λογαριάζει,ανθρώπους ξεριζώνει και σκορπά....από τη ζεστασιά του τόπου τους...που όνειρα και υποσχέσεις τους είχε τάξει...
Και μες στις άγνωστες τις πόλεις πια χαμένος...να σε κοιτούν χιλιάδες μάτια...εξεταστικά....πότε με χλευασμό και πότε με συμπόνοια...
Μα εσύ αυτά δεν τα ζήτησες...δεν τάλπιζες μπροστά σου να τα βρεις και να τα πάθεις...
Ήθελα νάξερα στ'αλήθεια εγώ...αν δικαιοσύνη θα αποδοθεί ποτές στον κόσμο τούτο...
Κι αν ο Θεός εν' δίκαιος που κάποιοι ισχυρίζονται και λένε...είναι λοιπόν?..πως θάθελα κι άλλη ζωή να υπάρχει...και δικαιοσύνη εκεί να μοιραστεί...
Δεν γίνεται ατιμώρητοι...αυτοί που τις ψυχές διακινούν και καταστρέφουν...σε μια δεύτερη ζωή...ατιμώρητοι να μείνουν...
άνθρωποι δεν λογίζονται αυτοί....και μη θαρρείς...πως άγνωστοι σου είναι...
Ανάμεσά μας βρίσκονται αυτοί ...οι καταστροφείς ψυχών...σε ξεγελούν...με χίλια δυο τερτίπια...
Αγγελικό πολλές φορές έχουν το πρόσωπο...μα μες στο βούρκο είναι λασπωμένοι...
Για τα λεφτά και μοναχά...στο διάβολο τις ψυχές τους ....έχουν παραδομένες...
Μη σε ξενίζει ο λόγος μου...γιατί και οι πρόσφυγες και οι μετανάστες...κυνηγημένοι είναι...
Σήμερα μούρχονται στο νου...τα λόγια των Μεταναστών των πατριωτών μου εκεί στη Σουηδία...
Κάθε που μια γέννηση θυμούνται οι αρχές....και κάποιου ποιητή...κηρύσσουν τη μέρα αυτή ποιητική...και κάποια ποιήματα προσπαθούν να θυμηθούνε...
Μα η ποίηση δεν είναι αυτή καθεαυτή...στιχάκια για εδέσματα ...προς τέρψιν των ανυποψίαστων αναγνωστών...μα βίωμα ζωής να γίνονται καθημερινά...σαν θές τον ποιητή που εστοχάσθη ...και την ψυχή δεν ντράπηκε να ξεσκεπάσει...
Σαν σήμερα λοιπόν γεννήθηκε...ο Ελύτης ο σπουδαίος... και δεν στέκομαι εγώ στις γεννήσεις και στους θάνατους...μα σε αυτό.. που στην πράξη και στο νου ο καθείς... αφήνει πίσω του...
Πολλά τα ποιήματα ...άπειρες και οι σκέψεις του αυτές...
Βραβεία του εδώσανε και ένα μονάχα θα σας πω...πως οι Μετανάστες που πουθενά στον κόσμο δεν τιμήθηκαν...όπως και τους πρέπει,,,αν πρόσφεραν...και προχώρησαν...και στη μιζέρια τους δεν μείναν...έχουν καρδιά και σ' αυτούς απευθύνθηκε ο Ελύτης...τη μέρα εκείνη..
Που μαζεμένοι εζητωκραύγαζαν ...πως κι αυτή από μια πατρίδα λαμπερή στα μάτια τους εξεκινήσαν...πριν κατατρεγμένοι...εκεί στα μακρινά βρεθούν....
Ήταν η μέρα που το Nobel εκεί στη Σουηδία του απενεμήθη...
Σοφία Θεοδοσιάδη.
Αγαπητοί φίλοι,
Ξέρω, μαντεύω, ότι πολλοί από σας περίμεναν άλλα πράγματα από μένα.
Τους ζητώ συγγνώμη που δεν θα τους ικανοποιήσω. Αν είχα το ταλέντο του ομιλητή, του δάσκαλου, του ηγέτη, θα είχα ίσως αφιερωθεί στην πολιτική. Τώρα δεν είμαι παρά ένας γραφιάς που πιστεύει σε ορισμένα πράγματα, κι αυτά τα πράγματα θέλει να τα γνωρίσει και στους άλλους, να τα βγάλει από μέσα του, να το κάνει έργο.
Εμένα μου έλαχε ν΄ αγαπήσω τον τόπο μου όπως τον αγαπάτε κι εσείς. Να τι είναι που μας ενώνει απόψε όλους εδώ πέρα. Η αγάπη μας για την Ελλάδα. Βέβαια, υπάρχουν πολλοί τρόποι ν΄ αγαπά ένας λαός τη χώρα του. Αλλά για τον ποιητή, πιστεύω, υπάρχει μόνον ένας: ν΄ ανήκει σ΄ ολόκληρο το λαό του. Πάνω από τις διαιρέσεις και τις διχόνοιες, ο ποιητής να στέκει και ν΄ αγαπά όλον τον λαό του, ν΄ ανήκει το ξαναλέω, σ΄ όλο τον λαό του. Δε γίνεται αλλιώς. Η πατρίδα είναι μία. Ο καθένας στον τομέα του ας έρθει κι ας κάνει κάτι, όπως αυτό το νομίζει καλύτερα.
Όμως ο πνευματικός άνθρωπος βλέπει το σύνολο. Θέλω ή πιστεύω πως ίσως κι ο ξενιτεμένος, το ίδιο.
Είμαστε οι μόνοι σ΄ ολόκληρη την Ευρώπη που έχουμε το προνόμιο να λέμε τον ουρανό "ουρανό" και τη θάλασσα "θάλασσα" όπως την έλεγαν ο Όμηρος και ο Πλάτωνας πριν δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Δεν είναι λίγο αυτό. Η γλώσσα δεν είναι μόνον ένα μέσο επικοινωνίας. Κουβαλάει την ψυχή του λαού μας κι όλη του την ιστορία και όλη του την ευγένεια. Χαίρομαι κι αυτή τη στιγμή που σας μιλάω σ΄ αυτή τη γλώσσα και σας χαιρετώ, σας αποχαιρετώ μάλλον αφού η στιγμή έφθασε να φύγω.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Έτσι μ' αρέσει να τιμώ και τους μεγάλους ποιητές...πέρα από τα ποιήματα που τα λατρεύω...
Με τα λόγια και τις απόψεις τους για τον άνθρωπο...αυτά περισσότερο από όλα τα μετρώ....
Θα απορείτε τώρα εσείς...πως το συνδύασα και για τους πρόσφυγες ...τους μετανάστες και τον Ελύτη σας μιλώ...
Ευθύς αμέσως την απορία σας θα λύσω...
Όταν θαλασσοπνίγονται έξω εκεί...αυτοί οι άνθρωποι...που σε άλλους φαντάζουν μειάσματα...πάντα στο νου σου θάχεις.......πως από μια πατρίδα αυτοί ξεκίνησαν...και πως τη δική τους ποίηση και την κουλτούρα τους μαζί τους κουβαλούν...την όποια...έστω εσύ κι αν νόμισες πως εσένα η κουλτούρα αυτή δε σου ταιριάζει....
ΑΝΘΡΩΠΟΙ...είναι αυτοί και ποτέ μην το ξεχνάς....
Αφιερωμένο στους απανταχού της Γης αδικημένους...πρόσφυγες και μετανάστες...που άλλοι το αποφάσισαν γι αυτούς...σαν νάναι ο κόσμος μια σκακιέρα και πιόνια τους οι ανθρώποι....
Σοφία Θεοδοσιάδη.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Κάτω στης Μαργαρίτας τ' αλωνάκι- Μαρία Δημητριάδη.
Ποίηση Οδυσσέα Ελύτη - Ηρώδειο 1988 - Νίκος Ανδρουλάκης.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Κι αν μείνω εδώ,στα πατρογονικά μου χώματα,τάχα θα ζήσω ή το χαμό κι άλλων δικών μου θα αντικρύσω...ή και θα σκοτωθώ ?
Εχάθηκαν τα αδέλφια μου....τον τάφο του κορμιού και της ψυχής τους...εγώ ποτέ μου δεν αντίκρυσα ...δεν είδα....
Νεκροταφείο των ψυχών δικών τους ,των πεθαμένων μα και των ζωντανών εναπομεινόντων....η γη μου η πατρική....
Να φύγω ?
Πάλι πως να το μπορώ...το σπίτι ,την αυλή και το πηγάδι ,που με πότισε εγώ να στερηθώ ?
Κατάρα αυτή μεγάλη ο πόλεμος,το μακελειό ψυχών ,που προσφύγους καθημερινά γεννά ,χωρίς ποτέ να λογαριάζει,ανθρώπους ξεριζώνει και σκορπά....από τη ζεστασιά του τόπου τους...που όνειρα και υποσχέσεις τους είχε τάξει...
Και μες στις άγνωστες τις πόλεις πια χαμένος...να σε κοιτούν χιλιάδες μάτια...εξεταστικά....πότε με χλευασμό και πότε με συμπόνοια...
Μα εσύ αυτά δεν τα ζήτησες...δεν τάλπιζες μπροστά σου να τα βρεις και να τα πάθεις...
Ήθελα νάξερα στ'αλήθεια εγώ...αν δικαιοσύνη θα αποδοθεί ποτές στον κόσμο τούτο...
Κι αν ο Θεός εν' δίκαιος που κάποιοι ισχυρίζονται και λένε...είναι λοιπόν?..πως θάθελα κι άλλη ζωή να υπάρχει...και δικαιοσύνη εκεί να μοιραστεί...
Δεν γίνεται ατιμώρητοι...αυτοί που τις ψυχές διακινούν και καταστρέφουν...σε μια δεύτερη ζωή...ατιμώρητοι να μείνουν...
άνθρωποι δεν λογίζονται αυτοί....και μη θαρρείς...πως άγνωστοι σου είναι...
Ανάμεσά μας βρίσκονται αυτοί ...οι καταστροφείς ψυχών...σε ξεγελούν...με χίλια δυο τερτίπια...
Αγγελικό πολλές φορές έχουν το πρόσωπο...μα μες στο βούρκο είναι λασπωμένοι...
Για τα λεφτά και μοναχά...στο διάβολο τις ψυχές τους ....έχουν παραδομένες...
Μη σε ξενίζει ο λόγος μου...γιατί και οι πρόσφυγες και οι μετανάστες...κυνηγημένοι είναι...
Σήμερα μούρχονται στο νου...τα λόγια των Μεταναστών των πατριωτών μου εκεί στη Σουηδία...
Κάθε που μια γέννηση θυμούνται οι αρχές....και κάποιου ποιητή...κηρύσσουν τη μέρα αυτή ποιητική...και κάποια ποιήματα προσπαθούν να θυμηθούνε...
Μα η ποίηση δεν είναι αυτή καθεαυτή...στιχάκια για εδέσματα ...προς τέρψιν των ανυποψίαστων αναγνωστών...μα βίωμα ζωής να γίνονται καθημερινά...σαν θές τον ποιητή που εστοχάσθη ...και την ψυχή δεν ντράπηκε να ξεσκεπάσει...
Σαν σήμερα λοιπόν γεννήθηκε...ο Ελύτης ο σπουδαίος... και δεν στέκομαι εγώ στις γεννήσεις και στους θάνατους...μα σε αυτό.. που στην πράξη και στο νου ο καθείς... αφήνει πίσω του...
Πολλά τα ποιήματα ...άπειρες και οι σκέψεις του αυτές...
Βραβεία του εδώσανε και ένα μονάχα θα σας πω...πως οι Μετανάστες που πουθενά στον κόσμο δεν τιμήθηκαν...όπως και τους πρέπει,,,αν πρόσφεραν...και προχώρησαν...και στη μιζέρια τους δεν μείναν...έχουν καρδιά και σ' αυτούς απευθύνθηκε ο Ελύτης...τη μέρα εκείνη..
Που μαζεμένοι εζητωκραύγαζαν ...πως κι αυτή από μια πατρίδα λαμπερή στα μάτια τους εξεκινήσαν...πριν κατατρεγμένοι...εκεί στα μακρινά βρεθούν....
Ήταν η μέρα που το Nobel εκεί στη Σουηδία του απενεμήθη...
Σοφία Θεοδοσιάδη.
Αγαπητοί φίλοι,
Ξέρω, μαντεύω, ότι πολλοί από σας περίμεναν άλλα πράγματα από μένα.
Τους ζητώ συγγνώμη που δεν θα τους ικανοποιήσω. Αν είχα το ταλέντο του ομιλητή, του δάσκαλου, του ηγέτη, θα είχα ίσως αφιερωθεί στην πολιτική. Τώρα δεν είμαι παρά ένας γραφιάς που πιστεύει σε ορισμένα πράγματα, κι αυτά τα πράγματα θέλει να τα γνωρίσει και στους άλλους, να τα βγάλει από μέσα του, να το κάνει έργο.
Εμένα μου έλαχε ν΄ αγαπήσω τον τόπο μου όπως τον αγαπάτε κι εσείς. Να τι είναι που μας ενώνει απόψε όλους εδώ πέρα. Η αγάπη μας για την Ελλάδα. Βέβαια, υπάρχουν πολλοί τρόποι ν΄ αγαπά ένας λαός τη χώρα του. Αλλά για τον ποιητή, πιστεύω, υπάρχει μόνον ένας: ν΄ ανήκει σ΄ ολόκληρο το λαό του. Πάνω από τις διαιρέσεις και τις διχόνοιες, ο ποιητής να στέκει και ν΄ αγαπά όλον τον λαό του, ν΄ ανήκει το ξαναλέω, σ΄ όλο τον λαό του. Δε γίνεται αλλιώς. Η πατρίδα είναι μία. Ο καθένας στον τομέα του ας έρθει κι ας κάνει κάτι, όπως αυτό το νομίζει καλύτερα.
Όμως ο πνευματικός άνθρωπος βλέπει το σύνολο. Θέλω ή πιστεύω πως ίσως κι ο ξενιτεμένος, το ίδιο.
Για μας η Ελλάδα είναι αυτές οι στεριές
οι καμένες στον ήλιο κι αυτά τα γαλάζια πέλαγα με τους αφρούς των
κυμάτων. Είναι οι μελαχρινές ή καστανόξανθες κοπέλες, είναι τ΄ άσπρα
σπιτάκια τ΄ ασβεστωμένα και τα ταβερνάκια και τα τραγούδια τις νύχτες
με το φεγγάρι πλάι στην ακροθαλασσιά ή κάτω από κάποιο πλατάνι. Είναι
οι πατεράδες μας κι οι παππούδες μας με το τουφέκι στο χέρι, αυτοί που
λευτερώσανε την πατρίδα μας και πιο πίσω, πιο παλιά, όλοι μας οι
πρόγονοι που κι αυτοί ένα μονάχα είχανε στο νου τους -όπως κι εμείς
σήμερα : τον αγώνα για τη λευτεριά.
Είπε ένας Γάλλος ποιητής, ο Ρεμπώ, πως η πράξη για τον ποιητή είναι ο λόγος του. Κι είχε δίκιο. Αυτό έκανε ο Σολωμός, που για να γράψει το αθάνατο ποίημά του "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι", έσωσε και παρέδωσε στη φυλετική μας μνήμη το Μεσολόγγι και τους αγώνες του. Αυτό έκαναν ο Παλαμάς, ο Σικελιανός, ο Σεφέρης.
Οδυσσέας Ελύτης
Στα φτωχά μου μέτρα το ίδιο πάσχισα να κάνω κι εγώ. Πάσχισα να
κλείσω μέσα στην ψυχή μου, την ψυχή όλου του ελληνικού λαού. Να δω
πόσο μοιάζανε όλοι οι αγώνες του, από την αρχαία εποχή ίσαμε σήμερα,
για το δίκιο και για τη λευτεριά. Κι αυτό θα κάνω όσα χρόνια μου δώσει ο
Θεός να ζήσω. Αυτή είναι η πράξη μου. Και το γεγονός ότι έφτασαν να
την αναγνωρίσουν οι ξένοι, είναι μια νίκη. Όχι δική μου νίκη. Δική σας.
Γι΄αυτό σας ευχαριστώ. Κι αν μου το συγχωρείτε να σας δώσω μια γνώμη
-ακούστε την: όσο καλά κι αν ζείτε σ΄ αυτή τη φιλόξενη, την ευγενική
χώρα, όσο κι αν νιώθετε καλά και στεριώνετε, και κάνετε οικογένεια -μην
ξεχνάτε την πατρίδα μας, και προ παντός, τη γλώσσα μας. Πρέπει να
΄σαστε περήφανοι, να ΄μαστε όλοι περήφανοι, εμείς και τα παιδιά μας για
τη γλώσσα μας.Είμαστε οι μόνοι σ΄ ολόκληρη την Ευρώπη που έχουμε το προνόμιο να λέμε τον ουρανό "ουρανό" και τη θάλασσα "θάλασσα" όπως την έλεγαν ο Όμηρος και ο Πλάτωνας πριν δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Δεν είναι λίγο αυτό. Η γλώσσα δεν είναι μόνον ένα μέσο επικοινωνίας. Κουβαλάει την ψυχή του λαού μας κι όλη του την ιστορία και όλη του την ευγένεια. Χαίρομαι κι αυτή τη στιγμή που σας μιλάω σ΄ αυτή τη γλώσσα και σας χαιρετώ, σας αποχαιρετώ μάλλον αφού η στιγμή έφθασε να φύγω.
Όμως ένα κομμάτι της ψυχής μου σας το αφήνω μαζί
μ΄ ένα μεγάλο ευχαριστώ που με ακούσατε. Μακάρι να μπορούσε να σας
μείνει, να το κρατήσετε, σαν ένα μικρό φιλαχτό από την πατρίδα."
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Έτσι μ' αρέσει να τιμώ και τους μεγάλους ποιητές...πέρα από τα ποιήματα που τα λατρεύω...
Με τα λόγια και τις απόψεις τους για τον άνθρωπο...αυτά περισσότερο από όλα τα μετρώ....
Θα απορείτε τώρα εσείς...πως το συνδύασα και για τους πρόσφυγες ...τους μετανάστες και τον Ελύτη σας μιλώ...
Ευθύς αμέσως την απορία σας θα λύσω...
Όταν θαλασσοπνίγονται έξω εκεί...αυτοί οι άνθρωποι...που σε άλλους φαντάζουν μειάσματα...πάντα στο νου σου θάχεις.......πως από μια πατρίδα αυτοί ξεκίνησαν...και πως τη δική τους ποίηση και την κουλτούρα τους μαζί τους κουβαλούν...την όποια...έστω εσύ κι αν νόμισες πως εσένα η κουλτούρα αυτή δε σου ταιριάζει....
ΑΝΘΡΩΠΟΙ...είναι αυτοί και ποτέ μην το ξεχνάς....
Αφιερωμένο στους απανταχού της Γης αδικημένους...πρόσφυγες και μετανάστες...που άλλοι το αποφάσισαν γι αυτούς...σαν νάναι ο κόσμος μια σκακιέρα και πιόνια τους οι ανθρώποι....
Σοφία Θεοδοσιάδη.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Κάτω στης Μαργαρίτας τ' αλωνάκι- Μαρία Δημητριάδη.
Ποίηση Οδυσσέα Ελύτη - Ηρώδειο 1988 - Νίκος Ανδρουλάκης.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου